هنررزمی جودو

هنررزمی جودو

جودو از هنرهاي رزمي ژاپن و به معني درگيري نزديک است. حرکات اين ورزش از جوجوتسو گرفته شده است. اين هنر در حقيقت نوعي دفاع شخصي خشن بود که با استقبال نيروهاي نظامي و سپس ساير افراد در سراسر دنيا مواجه شد. گروهي عقيده دارند که اسرار آن توسط فردي به نام “چين چن پني” در قرن 17 از چين به ژاپن آورده شد. “جيگوروکانو” بنيانگذار جودوي نوين است. او جوجوتسو را سالها از بزرگترين استاد اين فن به نام “فوکودا” آموخت.

فوکودا در سن 18 سالگي به استادي رسيده بود و فنون پيچاندن، قفل کردن و شکستن مفاصل را به خوبي مي‌دانست.  کانو پس از مرگ استادش فنون نگه داشتن، پرتاب و خفه کردن را  از استاد ديگري آموخت. وي پس از آن به يک معبد بودايي رفت و پس از تغيير فنون آسيب زا و مرگ آور جوجوتسو، شکل ورزش جودو را تدوين کرد(1860).  کانو جودو را در ترکيب با ساير حرکات تمرين متناسب وضعيت بدني ژاپني ها تدوين کرد. چون ژاپني ها دست و پايي کوتاه داشتند. وي به عنوان يک سامورايي آزاد با سفر به سراسر ژاپن و به عنوان يک فرد اخلاقي براي تکامل جودو همت گماشت.  کانو با حذف فنون مرگ آور و افزودن اصول اخلاقي در سال 1882 مرکز جهاني جودو را در ژاپن پايه گذاري نمود.

وي از سال 1909 عضو کميته بين المللي المپيک شد و اولين رئيس کميته ملي المپيک ملي ژاپن بود.  اولين فدراسيون اروپايي جودو نيز در سال 1941 در فرانسه و فدراسيون جهاني جودو (IJF) در سال 1951 در اسپانيا تشکيل شد.  اولين مسابقه جهاني جودو در سال 1954 در ژاپن با شرکت 31 ورزشکار از 21 کشور برگزار گرديد. جودو اکنون در بسياري کشورها، از برنامه هاي رسمي پليس، کماندوهاي نظامي و چتربازان دنياست.

تقسيم بندي فنون جودو

رشته جودو در مجموع شامل 67 فن پرتابي است که به تازگي 2 تکنيک، به دليل خطرناک بودن حذف گرديده است. طبقه بندي فنون جودو به شرح ذيل است:

فنون دست(15 تکنيک)، فنون کمر(11 تکنيک)، فنون پا(21 تکنيک)، فنون خوابيده به پشت(5 تکنيک) و فنون خوابيده به پهلو(15 تکنيک). علاوه بر اين، 7 تکنيک خاک، 12 تکنيک خفه کردن و 10 تکنيک شکستن مفاصل نيز در جودو وجود دارد.

درباره جودو

در ورزش جودو، محيط کل تشک ها 14 در 14 متر مي باشد و فاصله انتهاي تشک قرمز از انتهاي تشک 3 متر است. تشک قرمز (تاتامي) داراي ابعاد 8 در 8 متر است که جنس آن از اسفنج فشرده با روکش پلاستيک نرم مي باشد. محيط مسابقه تشکيل مي شود از 18 عدد تشک 1×2 به رنگ سبز (محوطه اصلي) و 14 عدد تشک 1×2 به رنگ قرمز (محوطه خطر) و 66 تشک سبز رنگ هم، محوطه ايمني را تشکيل مي دهند.
تعداد داوران: هر مسابقه جودو زير نظر 3 داور انجام مي شود که 2 داور در کنار يک داور در وسط تشک قرار دارند. همچنين يک منشي و يک وقت نگهدار، داوران را در امر قضاوت ياري مي کنند. صدور رأي به اين شکل است که داورهاي کنار، نظرشان را در مورد فن اجرا شده مي دهند که چه امتيازي به آن تعلق مي گيرد و در نهايت داور وسط با توجه به نظرات داورها نظر نهايي را اعلام مي کند.
اداي احترام: اداي احترام به دو صورت انجام مي شود: ايستاده و نشسته.
او که مي: شيوه هاي زمين خوردن در جودو را «او که مي» مي گويند.
کومي کاتا: گرفتن گارد در جودو «کومي کاتا» نام دارد.
تاي ساباکي: تغيير جهت دادن و تغيير وضعيت دادن جودوکار، با حفظ تعادل کامل «تاي ساباکي» ناميده مي شود. 
رانه وازا: فعاليت جودوکاران را در حالت غير ايستاده گويند.

تکنيکهاي جودو

تکنيکهاي جودو در سه گروه اصلي تقسيم مي شوند:

1- ناگه وازا يا تکنيکهاي پرتابي که به 5 دسته 8 تايي تقسيم مي شود که به آنها گوکيونووازا مي گويند که در سال 1895 دسته بندي شده و در سال 1920 با تعدادي تکنيک جديد به نام شيمي شونووازا توسعه يافته است که 17 تکنيک دارد.

2- گاتامه وازا (نه وازا) يا فنون درگيري در خاک

3- آته مي وازا يا فنون مرگ

فنون 1 و 2 را مجموعاً «رندوري وازا» گويند.

درباره نویسنده

محمدرضا بابادی / نویسنده

محمدرضا بابادی هستم قهرمان اسبق تکواندو وکارشناس تربیت بدنی و علوم ورزشی، امیدوارم مطالب کار ساز باشد.